فتوای آیت‌الله صانعی در رد «اقرار از روی تهدید و فشار»

آیت‌الله صانعی از مراجع تقلید قم در پاسخ به استفتای جمعی از مقلدان خود در مورد «اقرار از روی تهدید و فشار»، بار دیگر تأکید کرده است که چنین اقدامی شرعاً و عقلاً هیچ ارزشی ندارد.   بیشتر بخوانید: وزیر اطلاعات: «اعترافات بازداشت‌شدگان از تلویزیون پخش می‌شود» آیت‌الله صانعی: اعترافات تلویزیونی از نظر شرعی ارزشی ندارد این مرجع تقلید شیعه که پیشتر در بیانیه‌ای به صراحت اعترافات تلویزیونی را فاقد ارزش شرعی خوانده بود، در این فتوا که به تازگی در پایگاه اطلاع‌رسانی وی منتشر شده، آورده است «گرچه اقرار برای رهایی از فشار جایز است و [متهمی که در بازداشتگاه تحت فشار قرار دارد، در صورت اقرار] مرتکب حرام نشده است، اما آنهایی که سبب چنین اقرارهایی می‌شوند، معصیت‌کار هستند».فعالان اصلاح‌طلب و گروه‌های حقوق بشر از زمان آغاز دستگیری معترضان و فعالان سیاسی و اجتماعی پس از اعلام نتایج انتخابات خرداد ماه، تا کنون بارها هشدار داده‌اند که مسئولان امنیتی جمهوری اسلامی با زیر فشار گذاشتن و شکنجه زندانیان می‌کوشند از آنها برای نمایش‌های تلویزیونی «اعتراف» بگیرند.اکنون آقای صانعی در فتوای خود می‌گوید «قطع نظراز اینکه هر گونه اذیت و آزار و شکنجه و فشارهای روحی یا جسمی نسبت به همه انسان‌ها حرام و معصیت کبیره است، ... چنین اقرار در حقوق مدنی که حکومت مأمور به فحص و دقت و احتیاط در آنها می‌باشد، ... هیچگونه ارزشی شرعاً و عقلاً ندارد.»این مرجع تقلید شیعه همچنین اضافه می‌کند که اقرار متهم چنانچه همراه با اکراه و فشار و امثال آن باشد، فاقد اعتبار است.آقای صانعی در بخشی از پاسخ به استفتای مقلدان خود در این زمینه با اشاره به نظر علامه حلی (از فقیهان بزرگ شیعه) که «اگر اقرار در حالى گرفته شود که اقرارکننده در زندان ... یا مورد اذیت و آزار بوده؛ ... مى‌تواند عدم اختیار خود را با قسم ثابت نماید و ادعاى قاضى [مدعی اختیار] با قسم رد مى‌شود»، اضافه کرده است که بر این اساس نمی‌توان به اعتبار شرعی چنین اقراری نظر داد.آقای صانعی همچنین در این فتوا، حرمت و عدم جواز و عدم حجیت و دلیل نبودن چنین اقرارهایى را روشن و ضرورى فقه اسلام و شیعه خوانده است.پیشتر سازمان دیده‌بان حقوق بشر، با صدور بیانیه‌ای مقام‌های جمهوری اسلامی را متهم کرده است، که از طریق «بازجویی‌های خشن، ضرب و شتم، محرومیت از خواب و تهدید به شکنجه» در صدد هستند، تا آنها را به «اعترافات دروغین» وادار کنند.شیرین عبادی برنده جایزه صلح نوبل و از فعالان حقوق بشر در باره ارزش این «اعتراف‌ها» به رادیو فردا گفته بود: « اعترافاتی که شخصی در بازداشتگاه علیه خود یا سایرین می‌کند، در حالتی که دسترسی به وکیل ندارد و در شرایط روحی و جسمی قرار گرفته که تحت فشار است، به هیچ وجه ارزش قضایی ندارد و محاکم نباید به این گونه اعترافات ترتیب اثر بدهند».خانم عبادی تأکید کرده بود که «دنیا هم این اعترافات را مهم نمی‌داند و به آنها گوش نمی‌کند».پیش از این در نیمه تیرماه سال جاری دادستان کل کشور اعلام کرده بود که بیش از ۲۵۰۰ نفر در جریان اعتراض‌ها به نتایج انتخابات ریاست جمهورى دهم بازداشت شده‌اند که پرونده ۵۰۰ نفر از آنها قرار است به دستگاه قضایى ارجاع شود.این گفته‌ها در حالی است که موج بازداشت‌ معترضان به نتایج انتخابات ۲۲ خرداد، همچنان ادامه دارد و بر اساس بیانیه‌ای که کمیته پیگیری بازداشت‌های خودسرانه در ۲۲ تیر ماه منتشر کرد، تنها در جریان اعتراض‌های مسالمت‌آمیز ۱۸ تیر، ۱۸۷ نفر روانه بازداشتگاه شدند.
رادیو فردا